Divan-ı Lügati't Türk Hakkında Kısaca Bilgi

Divan-ı Lügati't Türk'ün yazarı Kaşgarlı Mahmut

"Türk dili sözlüğü" anlamına gelen Divan-ı Lügati't Türk, 1072 yılında Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmış ilk sözlüğümüzdür.

Bu sözlüğün hazırlanmasındaki amaç, Araplara Türkçe öğretmektir. Türk tarihi, coğrafyası, mitolojisi, folkloru ve halk edebiyatı konularında zengin bilgileri kapsayan ansiklopedik nitelikteki Arapça harfleriyle yazılmış Türkçe-Arapça bu sözlükte 7500 kadar Türkçe kelimenin Arapça karşılığı vardır. 

Divan-ı Lügati't Türk'de yazıldığı çağdaki değişik Türk ağızlarının özelliklerine, söyleyiş biçimlerine örnek diye gösterilen atasözleri (sav), ağıtlar (agu), şiirler (koşuk) ve deyimler de yer almaktadır. Ön sözünde Kaşgarlı Mahmut'un Türkler üzerine verdiği bilgilerin yanı sıra bir de dünya haritası ve bu harita üzerinde Türklerin yerleştiği bölgeler ve komşuları olan ülkeler de gösterilmektedir. 

Kitap; Arap dil bilgisi kuralları, sözcük türetme yolları ve sözcük yapısı göz önünde bulundurularak, harf sırasına göre değil, sözcükleri oluşturan hece sayısına göre düzenlenmiştir. 

Divan-ı Lügati't Türk, Abbasi Halifesi El-Muktedil Biemrillah'a sunulmuştur. 

KAYNAK

Milliyet gazetesi, 17.04.1983, Aktüalite, s.3

KAŞGARLI MAHMUT'UN KISACA HAYATI